Zapalenie dziąseł, czym jest i jak sobie z nim radzić?
Krwawienie podczas mycia zębów, ból dziąseł i obrzęk są sygnałami, że nasze dziąsła nie są w najlepszym stanie. Zapalenie dziąseł, o wdzięcznej łacińskiej nazwie gingivitis, jest pierwszym stadium choroby dziąseł i zdecydowanie najłatwiejszym do wyleczenia. Nieleczone prowadzi do periodontitis, czyli choroby dziąseł, która może powodować nawet wypadanie zębów.
Co jest przyczyną tego stanu rzeczy? Nadmiar płytki nazębnej, która nie zostaje usunięta w codziennej higienie jamy ustnej, mineralizuje się do kamienia nazębnego, który odkłada się od linii dziąseł. To powoduje namnażanie się bakterii, które wywołują stan zapalny. Na stan naszych dziąseł mogą wpływać także inne czynniki, jak: palenie papierosów, choroby systemu immunologicznego oraz zażywanie niektórych leków.
Jak temu przeciwdziałać? Przede wszystkim dbając o codzienną higienę jamy ustnej, dobierając odpowiednią szczoteczkę do zębów. Pomaga również czyszczenie przestrzeni międzyzębowych, gdzie także gromadzi się płytka nazębna (świetnie sprawdzą się tutaj szczoteczki międzyzębowe TePe lub nici dentystyczne TePe), które można zoptymalizować przez zastosowanie żelu z fluorem lub chlorheksydyną. Używanie skrobaczki do języka świetnie usunie bakterie obecne na języku. Istotną rolę w profilaktyce i leczeniu zapalenia dziąseł ma także systematyczne usuwanie kamienia nazębnego u stomatologa, które może być zakończone wzmacniającą fluoryzacją zębów.
Minerały dla zdrowych zębów
Aby mieć zdrowe zęby, nie wystarczy dbać o nie z zewnątrz. Tak jak całe nasze ciało, zęby potrzebują witamin i minerałów do prawidłowego funkcjonowania i długiej żywotności. Zatem jakich składników musimy dostarczać w naszej codziennej diecie, aby zachować na dłużej piękne i zdrowe zęby? Oto one:
• Wapń – wszyscy zdają sobie sprawę, jak kluczową rolę pełni on dla kości, ale nie wszyscy wiedzą, że także dla zębów oraz kości żuchwy, która utrzymuje naszą szczękę – jej stan jest bardzo istotny dla zdrowia naszej jamy ustnej! Zapalenia dziąseł, próchnica – najprostszym sposobem na profilaktykę jest także odpowiednia dieta, bogata w wapń, dostępny w największym zakresie w produktach nabiałowych.
• Witamina D – ta witamina jest bardzo istotna przy wchłanianiu wapnia, dlatego producenci leków i suplementów, zaczęli produkować takie preparaty, które zawierają oba te składniki – to sposób na odpowiednią absorpcję wapnia do naszego organizmu. Brak tej witaminy może powodować uczucie pieczenia w ustach, które powoduje ogromny dyskomfort na co dzień. Aby uzupełnić jej braki należy uzupełnić swoją dietę w mleko, ryby oraz jajka.
• Żelazo – jak wiemy, żelazo pomaga w utrzymaniu odpowiedniej ilości tlenu w czerwonych krwinkach naszego organizmu. Brak tego minerału powodować może zapalenia i infekcje, które nie ominą jamy ustnej! Najwięcej żelaza znajdziecie w czerwonym mięsie, ale także szpinaku czy żółtkach jaj.
• Cynk – o ile powyższe składniki są w miarę znane, o tyle wpływ cynku na jamę ustną, nie jest tak szeroko rozpowszechniony. A szkoda! Cynk pomaga zapobiegać gromadzeniu się płytki nazębnej wzdłuż linii dziąseł, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zapalenia dziąseł. Można go znaleźć w płatkach śniadaniowych, serze, dzikim ryżu czy wołowinie.
• Witamina C – ta bardzo ważna witamina, nie tylko jest pomocna w stanach przeziębienia i jego zapobieganiu. Jest kluczowa także dla naszych zębów, bez niej dziąsła mogą krwawić i się opuszczać, co może powodować w konsekwencji parodontozę. Jednym z najlepszych źródeł witaminy C są pomarańcze, papryka oraz czarna porzeczka.
Żucie gumy bez cukru, a higiena jamy ustnej
Dlaczego żucie gumy bez cukru ma wpływ na stan naszej jamy ustnej? Przede wszystkim dlatego, że żucie gumy zwiększa produkcję śliny, właściwości której są niedoceniane jeśli chodzi o profilaktykę stomatologiczną. Co takiego wyjątkowego jest w naszej ślinie? Otóż ślina neutralizuje kwasy, które powstają w jamie ustnej po jedzeniu i piciu oraz podnosi współczynnik pH w ustach. Gdy kwasy te nie są neutralizowane, będą niszczyć szkliwo zębów. Ślina wypłukuje też resztki pokarmowe, oczyszczając nasze zęby.
Dodatkowo, guma bez cukru często zawiera substytut cukru (w końcu praktycznie nigdy nie są gorzkie!). Jeśli trafimy na sorbitol lub ksylitol możemy liczyć na dodatkowe właściwości przeciwbakteryjne oraz remineralizujące szkliwo. Streptococcus mutans, czyli najbardziej powszechna bakteria powodująca próchnicę, nie metabolizuje ksylitolu, a co za tym idzie – nie ma jak niszczyć naszych zębów bez posilania się. Nietrudno sobie wyobrazić, że bez pożywienia, bakteria umiera – stąd mniejsze ryzyko próchnicy.
Żucie gumy bez cukru to jednak tylko jeden składnik właściwej higieny jamy ustnej i o tym nie można zapominać! Mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie oraz używanie szczoteczek międzyzębowych lub nici dentystycznych nie może zostać zastąpione przez zwiększoną ilość opakowań gumy do żucia.
Ciąża a higiena jamy ustnej
Jak wiemy wiele czynności, także medycznych, jest zabronionych w tym błogosławionym stanie. Na co trzeba zwrócić uwagę, jeśli chodzi o higienę jamy ustnej? Czy można bez obaw odwiedzać stomatologa? Jakich zabiegów przyszłe matki powinny unikać? Wbrew jeszcze dość powszechnym stereotypom, okres ciąży nie musi oznaczać pogorszenia stanu jamy ustnej!
Opieka dentystyczna nad kobietą w ciąży jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju dziecka, ponieważ stan zdrowia jamy ustnej przyszłej mamy może mieć istotny wpływ na przebieg i czas zakończenia ciąży. Niestety wciąż wiele porodów przedwczesnych i porodów zakończonych urodzeniem dziecka z niską masą urodzeniową powiązana jest z chorobami przyzębia i stanami zapalnymi jamy ustnej. Oczywiście wszelkie wątpliwości związane z zabiegami stomatologicznymi należy konsultować ze swoim lekarzem prowadzącym we współpracy ze stomatologiem – takie rozwiązanie uspokoi przyszłą mamę i zapewni prawidłowy start dla jej dziecka. Dlatego tak istotne jest dbanie o higienę jamy ustnej, nie tylko będąc kobietą w ciąży!
Choć nie każda kobieta cierpi w pierwszym trymestrze na nudności i wymioty, to jednak jest to na tyle częsta przypadłość, że warto pamiętać, że kwaśny odczyn obecny podczas tej nieprzyjemnej czynności demineralizuje szkliwo zębów, co bez odpowiedniej pielęgnacji doprowadzi do zniszczenia szkliwa. Rozwijający się płód potrzebuje dużo substancji odżywczych i czerpie je od matki, co sprawia, że zęby mogą stać się bardziej podatne na próchnicę – dlatego profilaktyka jest tak istotna, aby zachować zarówno zdrowie matki, jak i dziecka w dobrym stanie.
Warto zaznaczyć, że standardowe znieczulenie u stomatologa nie jest niebezpieczne dla płodu, natomiast wybielanie zębów nie jest już wskazane (substancje wybielające mogą dotrzeć do płodu za pośrednictwem krwiobiegu matki) na wszelki wypadek. Jeśli zaś chodzi o prześwietlenia, to są one niewskazane, nie tylko w obszarze stomatologii, ponieważ promienie RTG mogą mieć wpływ na rozwój płodu. Należy je zatem ograniczyć do koniecznego minimum. Często w przypadku zabiegów stomatologicznych stosowane są leki przeciwbólowe czy antybiotyki mające na celu szybszy powrót pacjenta do pełni zdrowia. W przypadku kobiet ciężarnych antybiotyki nie są niczym zabronionym, o ile zostaną odpowiednio dobrane do stanu pacjentki i ewentualnego uczulenia na substancje czynne.
Dużą rolę w stanie zdrowia matki odgrywają oczywiście buzujące hormony, które mają także wpływ na jamę ustną. Mogą obniżać odporność, przez co dość popularne jest zapalenie dziąseł wśród kobiet w ciąży. Każda kobieta w ciąży powinna pamiętać, że dobry stan jej jamy ustnej, to dobry stan jamy ustnej jej dziecka!
Miejsce dla szczoteczki w naszej łazience
Temat zdaje się bardzo oczywisty i prosty do realizacji, a jednak wielu z Nas ciągle popełnia błędy w tej kwestii. Gdzie trzymać szczoteczkę do zębów? Dlaczego nie trzymać jej w pewnych miejscach. O tym w dzisiejszym poście.
Jeśli mamy w domu małe dzieci, to szczoteczki do zębów są w ogromnym niebezpieczeństwie! Maluchy uwielbiają nosić wszystko ze sobą i nie zwracają jakiejkolwiek uwagi na to, gdzie daną rzecz kładą. Przypuszczalnie uznają nawet, że nasz zwierzak ucieszy się z uczesania takim delikatnym włosiem szczoteczki! Mamy zatem pierwszą zasadę – nie ustawiamy szczoteczek tak, aby mieli do nich dostęp nasi najmłodsi bez nadzoru osoby dorosłej. Inną oczywistą sprawą jest bliska odległość od toalety, która jest siedliskiem bakterii (pamiętajmy, aby zamykać klapę toalety!) i groźnym przeciwnikiem dobrej higieny jamy ustnej. Idealnym rozwiązaniem będzie trzymanie szczoteczki w zamkniętej szafce (na przykład pod lustrem). Aby było ciekawiej – szczoteczki nie wolno także trzymać na umywalce! Nawet będąc w kubku, szczoteczka jest narażona na najróżniejsze zagrożenia – pranie, ciągłe mycie rąk i różne detergenty.
Nasza szczoteczka powinna mieć swój kubeczek, który będzie stał w bezpiecznym miejscu. Powinniśmy przechowywać ją w pozycji pionowej, włosiem do góry (to też nie jest czasem oczywiste, a powinno być!). Po myciu, ze szczoteczki strzepujemy nadmiar wody i odstawiamy ją aż do kolejnego mycia.
Próchnica prowadzi do chorób całego organizmu
Dlaczego próchnica jest tak groźna? Dlatego, że zły stan naszej jamy ustnej odpowiada za zły stan naszego organizmu, z czego większość z nas nie zdaje sobie sprawy (niestety także lekarze nie łączą tych dwóch kwestii). Próchnica jest związana z obecnością licznych bakterii, które wydzielają enzymy i toksyny. Co się z nimi dzieje? Otóż wędrują po naszym organizmie we krwi, czyli niezbędnym płynie ustrojowym, który dociera wszędzie. Co się stanie, gdy te złe produkty wytworzone przez bakterie dotrą np. do nerek? Uszkodzą je, bo nerki mają za zadanie filtrować nasz organizm z ubocznych skutków przemiany materii. Nieleczona próchnica górnych zębów to także możliwość pojawienia się zapalenia zatok szczękowych. Jedynym sposobem na zapewnienie ochrony całego organizmu to regularne wizyty u stomatologa oraz dbanie o higienę jamy ustnej w domowym zaciszu.
Szczotkowanie
W czyszczeniu zębów bardzo ważna jest technika szczotkowania, która musi być prawidłowa, aby nasze dziąsła i zęby były zdrowe. Kluczową kwestią jest także wybór szczoteczki – musi być miękka i ze zwężającą się główką, aby dotrzeć nawet w trudno dostępne miejsca. Taki kształt główki szczoteczki mają wszystkie szczoteczki TePe. Nie ma pośród nich także szczoteczek z twardym włosiem, które mylnie jest postrzegane jako lepiej ścierające płytkę nazębną (owszem ściera lepiej…ale szkliwo).
Jest kilka zasad, do których się trzeba stosować: nie szczotkować zębów zbyt wcześnie po posiłku, bo może to uszkodzić szkliwo zębów, wymieniać szczoteczkę, gdy jej włosie jest już zużyte oraz szczotkować zęby dwa razy dziennie minimum 2 minuty trzymając szczoteczkę pod kątem 45 stopni nie używając przy tym zbyt dużo siły. Ważną czynnością jest to, żeby nie płukać ust po szczotkowaniu – wypłukujemy całą efektywność pasty, której właśnie używaliśmy.
Czyszczenie przestrzeni międzyzębowych
Standardowe mycie zębów czyści tylko 60% powierzchni zębów, zatem nie możemy zapominać o tych 40%, które pozostają bezbronne dla bakterii. Normalną szczoteczką nic nie wskóramy w przypadku przestrzeni międzyzębowych (nawet TePe Supreme z podwójną długością włókien nie jest tutaj wystarczająca!), dlatego musimy używać produktów do ich czyszczenia. Mogą to być szczoteczki (TePe Original lub Extra Soft oraz kątowe szczoteczki Angle), nici dentystyczne, wykałaczki (drewniane lub plastikowe) oraz Mini Flossery, które są idealnym rozwiązaniem pośrednim między szczoteczką a nicią.
Szczoteczki międzyzębowe TePe są dostępne w różnych rozmiarach i dla ułatwienia korzystania z nich różnią się także kolorem. Bez problemu można dopasować sobie rozmiar do przestrzeni międzyzębowych, kupując mix zawierający większość z nich. Jako uzupełnienie takiej higieny mogą posłużyć żele TePe – pierwszy z fluorem dla codziennej pielęgnacji oraz drugi z chlorheksydyną w przypadku większych problemów z naszymi zębami.
Próchnica
Próchnica zębów to najbardziej powszechna choroba jamy ustnej. Do rozwoju próchnica potrzebuje czterech istotnych czynników: czasu, bakterii, cukrów oraz uwarunkowań indywidualnych. Jeśli nie dbamy prawidłowo o zęby, bakterie zaczynają tworzyć płytkę nazębną, która niszczy szkliwo naszych zębów. Jak jej zapobiegać? Stosować się do kilku prostych reguł – nie podjadać między posiłkami, ograniczyć ilość węglowodanów w diecie, wybierać wodę zamiast słodzonych napojów, czyścić zęby przynajmniej dwa razy dziennie. Kluczowym warunkiem ochrony przed próchnicą na co dzień, jest używanie pasty z fluorem, który wzmacnia szkliwo naszych zębów. Regularne wizyty u dentysty będą dopełnieniem domowej higieny jamy ustnej. Jeśli cierpicie na suchość w ustach, dbanie o odpowiednie nawilżenie jamy ustnej jest jeszcze ważniejsze!
Zęby dziecka
Wprowadzenie prawidłowej higieny jamy ustnej od najmłodszy lat jest świetnym krokiem ku zdrowym zębom na całe życie. Od pierwszego ząbka zacznijcie myć zęby swojego dziecka używając miękkiej szczoteczki (TePe Mini) oraz pasty z fluorem (w małej ilości). Pomagajcie dziecku w szczotkowaniu zębów, bo nie zrobi tego dokładnie i nie jest w stanie pojąć konsekwencji niewłaściwej higieny jamy ustnej. Dla starszych dzieci odpowiednie mogą być szczoteczki TePe Zoo oraz TePe Select Compact, które mają mniejszą główkę i wygodny uchwyt szczoteczki.
Pielęgnacja implantów
Pielęgnacja implantów jest bardzo istotna, jeśli chcemy, aby utrzymały się jak najdłużej. Powinno się dbać o implanty jak o własne zęby, większą uwagę poświęcając tkance wokół implantów. Firma TePe ma szeroki wybór produktów, które ułatwią higienę jamy ustnej u osób po zabiegach implantologicznych. Szczoteczka Implant Care ma kątową szyjkę, co umożliwia dokładniejsze czyszczenie implantu od wewnątrz, a jej delikatne włosie nie podrażnia dziąseł. Szczoteczka Orthodontic/Implant przez swoją wąską główkę sprawia, że czyszczenie implantów z zewnątrz jest dużo łatwiejsze. Compact Tuft jest przeznaczona do czyszczenia zębów na linii dziąseł, więc w miejscu, gdzie lubi gromadzić się płytka nazębna. Ważnym dopełnieniem higieny jamy ustnej jest używanie szczoteczek międzyzębowych – zarówno Original, jak i Angle, które umożliwią dotarcie do dalszych przestrzeni międzyzębowych. Zamiennie można używać nici dentystycznych TePe Bridge & Implant Floss, które mają specjalne sztywne zakończenia, ułatwiające wprowadzanie nici w przestrzenie.
Pielęgnacja w ortodoncji
Z aparatem ortodontycznym prawidłowa higiena jamy ustnej jest jeszcze ważniejsza, ponieważ płytka nazębna gromadzi się wokół zamków, opasek i drutów. Aby zapobiegać próchnicy i zapaleniu dziąseł, należy czyścić zarówno zęby, jak i druty. Zwykła szczoteczka nie zda tutaj egzaminu – szczoteczka TePe Orthodontic/Implant będzie dobrym rozwiązaniem, a uzupełni jej działanie szczoteczka międzyzębowa – zarówno Original, jak i Angle. Szczoteczka Interspace będzie idealna do czyszczenia zamków i pod drutami, natomiast Compact Tuft dobrze wyczyści linię dziąseł.
Choroby dziąseł
Zapalenie dziąseł i paradontoza to bardzo powszechne choroby, którym jednak można zapobiec przez zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Ogromnym problemem w przypadku chorób dziąseł jest ich bezbolesny rozwój – często idziemy do stomatologa już z zaawansowanym zapaleniem, które wymaga długiego i systematycznego leczenia, a przede wszystkim zadbania o właściwą higienę jamy ustnej. Prawidłowy kolor dziąseł to różowy, wszelkie odchylenia kolorów mogą świadczyć o pewnym stadium ich choroby. Jeśli nie czyścimy zębów prawidłowo, to płytka nazębna zaczyna się na nich gromadzić, zwłaszcza w okolicach linii dziąseł. Powoduje to ich zapalenie, a dziąsła stają się czerwone i spuchnięte.
Jak rozpoznać, że coś jest nie w porządku? Nasze dziąsła zaczynają krwawić przy czyszczeniu zębów. Gdy płytka nazębna dalej nie zostaje usunięta, powstaje kamień nazębny w okolicy linii dziąseł. Po stwardnieniu, kamień zaczyna wchodzić pod tkankę miękką, bliżej korzenia zęba. Jeśli dalej nic z tym nie zrobimy, tkanki mocujące zęby w kości szczęki, czyli ozębna wraz z więzadłami przyzębnymi i kością wyrostka zębodołowego, ulegną uszkodzeniu, a potem zniszczeniu. Co za tym idzie? Zęby są na tyle luźno osadzone, że mogą bez większego problemu wypaść z zębodołu.
Jak temu zapobiegać? Dbać o zęby, myć je dwa razy dziennie, przynajmniej raz dziennie czyścić szczoteczką międzyzębową, nicią dentystyczną, wykałaczkami lub TePe Mini Flosser. Dodatkową ochroną będzie użycie żelu z fluorem TePe lub żelu do dziąseł z chlorheksydyną. Jeśli macie podejrzenia, że cierpicie na zapalenie dziąseł, skonsultujcie się ze swoim stomatologiem, który dobierze właściwą kurację.
Nieświeży oddech
Halitosis, czyli nieświeży oddech, dotyka aż 40% ludzi w pewnym momencie życia. Proces rozkładania jedzenia przez bakterie obecne w jamie ustnej wytwarza gazy, które nie pachną zbyt pięknie – lotne związki siarki. Możemy temu zapobiec przez odpowiednią higienę jamy ustnej – mycie zębów dwa razy dziennie, używanie szczoteczek międzyzębowych, nici dentystycznych lub wykałaczek. Dodatkową ochroną przed tym nieprzyjemnym zjawiskiem jest TePe Skrobaczka do języka, która usuwa aż 75% bakterii obecnych na języku.
Suchość w ustach
Przyczyny suchej jamy ustnej mogą być różne – od krótkotrwałych (jak infekcja) po długotrwałe (jak radioterapia). Ślina pełni istotną rolę w zapobieganiu próchnicy, zatem jej brak znacząco osłabia nasz system ochronny. Gdy macie z tym problem, wybierzcie szczoteczkę z miękkim włosiem i pastę z fluorem. Szczoteczki międzyzębowe razem z żelem z fluorem będą dobrym dopełnieniem higieny jamy ustnej – w poważniejszych przypadkach można użyć żelu TePe z chlorheksydyną.
Nadwrażliwość zębów
Nadwrażliwość zębów może być problemem wyłącznie chwilowym, a może zostać z nami na dłużej. Może być spowodowana złym sposobem szczotkowania, które powoduje cofanie się dziąseł i odsłanianie wrażliwych korzeni zębów. W takiej sytuacji nasze zęby odpowiadają bólem na gorące i zimne jedzenie, a także zimne powietrze. Jak sobie z tym poradzić? Używać miękkiej szczoteczki i pasty z fluorem, a do przestrzeni międzyzębowych żelu z fluorem nanoszonego ekstra miękką szczoteczką międzyzębową.
Zęby mądrości
Zęby mądrości wyrastają między 18 a 26 rokiem życia z tyłu jamy ustnej. Niektórzy z nas mają aż 4 zęby mądrości, inni mniej, a czasem w ogóle się nie pojawiają. Jakie problemy się z nimi wiążą? Mogą wyrastać krzywo, zbyt wolno (przez co czyszczenie jest utrudnione) i mogą powodować dyskomfort oraz ból jamy ustnej. Zwykłe szczoteczki często nie dotrą do zęba mądrości, aby prawidłowo go wyczyścić, dlatego polecamy do tego szczoteczki TePe Compact Tuft (mała główka i zakrzywiona szyjka) oraz Nova (ma dłuższe włókna na końcu główki).